เกียรติยศ เสียสละ ต้นกำเนิดของการวิ่ง มาราธอน ที่ซับซ้อน ซ่อนเงื่อนยิ่งกว่าละครหลังข่าว
Posted: 08 Nov 2018, 17:38
คำว่า "มาราธอน" มีต้นกำเนิดมาจากตำนานของนาย Philippides (ฟิลิปิเดส) หรือ Pheidippides (ฟิดิปิเดส) ผู้ทำหน้าที่ส่งข่าวสารในยุคกรีก (Messenger) เรื่องราวเริ่มต้นเมื่อเขาได้รับคำสั่งให้นำสารสำคัญจากสมรภูมิรบที่ท้องทุ่ง "มาราธอน" ไปยังกรุงเอเธนส์ ซึ่งเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรกรีกโบราณ เพื่อที่จะบอกข่าวว่า ชาวเปอร์เซียนั้นพ่ายแพ้ในสมรภูมิรบมาราธอนเรียบร้อยแล้ว ซึ่งก็เป็นสงครามที่พลนำสารนายนี้ร่วมรบอยู่ด้วย ซึ่งเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในระหว่างเดือน สิงหาคม หรือกันยายน ปี 490 ก่อนคริสตกาล และตามบันทึกในประวัติศาสตร์ ระบุว่าเขาวิ่งตลอดระยะทางโดยไม่ได้หยุดพัก เมื่อถึงกรุงเอเธนส์ เข้าวิ่งไปกลางฝูงชนแล้วร้องตะโกนว่าข้อความสั้นๆ ว่า "พวกเราชนะแล้ว" ก่อนที่จะล้มลงแล้วขาดใจตายในที่สุด
โดยเรื่องราวการวิ่งจากสมรภูมิรบมาราธอน มายังกรุงเอเธนส์ ปรากฎว่าถูกเขียนถึงเอาไว้เป็นครั้งแรกในบันทึกที่มีชื่อว่า On the Glory of Athens ในช่วงศตวรรษที่ 1 โดยมีการกล่าวอ้าวถึงงานบันทึกของ Heraclides Ponticus ที่สูญหายไป โดยในบันทึกมีการให้ชื่อผู้ส่งข่าวสารเอาไว้ว่า Hersipus of Erchius หรือ Eucles ต่อมาในช่วงศตวรรษที่ 2 ผู้เชี่ยวชาญเรื่องวาทศิลป์นาม Satirist Lucian of Samosata ได้กล่าวถึงเรื่องราวการส่งข่าวสารครั้งสำคัญนี้ ด้วยเนื้อเรื่องที่ใกล้เคียงกับที่ได้รับการยอมรับในปัจจุบัน โดยระบุชื่อของนักวิ่งรายนี้ว่า Philippides (ไม่ใช่ Pheidippides)
ด้วยความแตกต่างทั้งในเรื่องชื่อของนักวิ่ง และรายละเอียดที่แตกต่างในเนื้อเรื่อง ทำให้เกิดการอภิปรายอย่างกว้างขวางว่า แท้ที่จริงแล้วตำนานของผู้นำสารคนนี้มันมีที่มาที่ไปอย่างไรกันแน่? และเรื่องราวดูเหมือนจะยิ่งซับซ้อนขึ้นไปอีก โดยนักประวัติศาสตร์ชาวกรีกนาม Herodotus (เฮอรอโดทัส) ผู้ซึ่งทำหน้าที่บันทึกประวัติศาสตร์สงครามระหว่างกรีกและชาวเปอร์เซีย ได้ระบุว่า นาย Philippides ทำหน้าที่นำสาร โดยวิ่งจากกรุงเอเธนส์ ไปยังรัฐอิสระของชาว Sparta ซึ่งเป็นเผ่านักรบ เพื่อขอความช่วยเหลือ จากนั้นก็วิ่งกลับมา ซึ่งโดยรวมระยะทางวิ่งแล้วไกลกว่า 480 กม. โดยบางช่วงในบันทึกของ Herodotus มีการกล่าวถึงชื่อนักวิ่งที่วิ่งจากกรุงเอเธนส์ ไปยัง Sparta ว่า Philippides โดยไม่ได้กล่าวถึงการวิ่งจากสมรภูมิรบมาราธอน ไปยังกรุงเอเธนส์เลย
ต่อมาในปี 1879 นาย Robert Browning กวีชาวอังกฤษได้เขียนบทกวีที่มีชื่อว่า Pheidippides ซึ่งเป็นชื่อของนักวิ่งรายนี้นี่เอง โดยเรื่องราวการวิ่งทางไกลของเขาก็เป็นไปตามที่บรรยายไว้ในย่อหน้าแรกของบทความนี้
ระหว่างทุ่งมาราธอน (มุมบนขวา) กับเมืองเอเธนส์ (มุมล่างซ้าย) มีแนวเขากั้นกลางอยู่
ด้วยความเป็นจริงที่ว่า มีภูเขา Pentelicus กั้นกลางอยู่ระหว่างท้องทุ่งมาราธอนกับเมืองเอเธนส์ นั่นหมายความว่าเมื่อนาย Philippides ทำการวิ่งหลังจากที่การรบจบลง เขาต้องวิ่งอ้อมภูเขา โดยเป็นเส้นทางเดียวกับที่ใช้แข่งขันวิ่งมาราธอนในปี 1896 โดยเป็นระยะทางวิ่งประมาณ 40 กม. ซึ่งใกล้เคียงกับระยะทางวิ่งมาราธอนในปัจจุบันที่ 42.195 กม. แต่อย่างไรก็ดี ยังมีข้อโต้แย้งว่านาย Pheidippides อาจเลือกใช้เส้นทางอื่นในการวิ่ง ที่สามารถย่นระยะทางลงเหลือ 35 กม. โดยต้องมีการวิ่งขึ้นเนินเขาเป็นระยะทางประมาณ 5 กม.
ไม่ว่าเรื่องราวข้อเท็จจริงของนักวิ่งผู้ส่งสารในตำนานจะเป็นเช่นไร แต่เราก็ต้องขอบคุณที่เขาได้เป็นแรงบันดาลใจ ให้มนุษยชาติได้รู้จักกับการออกกำลังกายด้วยการวิ่งระยะไกล
ที่มา : en.wikipedia.org
08/11/2018