Page 1 of 1

รู้จักราแมลงผ่านแอพ Thai-Fungi - ฉลาดคิด

Posted: 31 Jul 2014, 08:56
by brid.siriwan
รู้จักราแมลงผ่านแอพ Thai-Fungi - ฉลาดคิด

แม้ว่า “รา” จะเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งต่อการดำรงชีวิตในระบบนิเวศ เพราะส่วนใหญ่ทำหน้าที่เป็นผู้ย่อยสลายอินทรีย์สาร แต่ก็ยังมีราชนิดหนึ่งที่ทำลายและก่อโรคในสัตว์ขนาดเล็กเช่นแมลงและแมง ซึ่งเรียกว่า “ราแมลง”

เพิ่มความรู้เรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ ให้กับคนไทย โดยเฉพาะเรื่อง “ราแมลง” ที่ประเทศไทยถือเป็นหนึ่งในแหล่งที่มีความหลากหลายมากแห่งหนึ่งของโลก


คณะนักวิจัยจากศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ได้มีการออกสำรวจข้อมูลความหลากหลายของราแมลงในเขตอุทยานแห่งชาติและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทั่วประเทศไทยมากว่า 20 ปี

“ดร.เจนนิเฟอร์ เหลืองสอาด” หัวหน้าห้องปฏิบัติการปฏิสัมพันธ์ของจุลินทรีย์ ไบโอเทค บอกว่า ที่ผ่านมา ทีมวิจัยไบโอเทคมีการค้นพบราแมลงในประเทศไทยกว่า 400 ชนิด เป็นราแมลงสายพันธุ์ใหม่ที่สำรวจพบครั้งแรกของโลกในประเทศไทยและรายงานไปแล้วจำนวน 24 ชนิด

โดยราแมลงนั้นสามารถพบได้ตั้งแต่พื้นที่ในระดับน้ำทะเล เช่น ป่าพรุราบต่ำ จังหวัดนราธิวาส ไปจนถึงพื้นที่ที่มีระดับสูงสุดในประเทศไทยเช่น ที่ดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ ลักษณะของราแมลง ก็คือ การงอกเส้นใยแทงผ่านผนังลำตัวแมลง และใช้แมลงเป็นแหล่งอาหาร หลังจากนั้นราจะพัฒนาโครงสร้างที่ใช้ในการแพร่กระจายสปอร์ งอกออกมาจากตัวแมลงเพื่อแพร่พันธุ์ต่อไปอย่างเช่น ราแมลงบนดินที่พบระบาดในประเทศไทย และมีผู้คนเก็บไปขายเพราะเห็นว่าเป็นของประหลาด เหมือนจักจั่นมีเขา แล้วเรียกกันว่า ว่านจักจั่น ซึ่งแท้จริงแล้วคือ ราแมลงที่ก่อโรคบนจักจั่นนั่นเอง

ราแมลงใช่ว่ามีแต่โทษเท่านั้น จากผลการวิจัยพบว่าราแมลงบางชนิดมีคุณสมบัติในการสร้างสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพระดับห้องปฏิบัติการ สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายด้านทั้งด้านการเกษตรและอุตสาหกรรม

ปัจจุบัน ไบโอเทคมีฐานข้อมูลวิจัยด้านราแมลงที่เก็บมากว่า 20 ปี และได้เผยแพร่ผ่านทางหนังสือแอทลาส ออฟ ฟังไจ (Atlas of Fungi ) ตั้งแต่ ฉบับที่ 1- 4

ล่าสุดเพื่อเพิ่มช่องทางการเข้าถึงความรู้ด้านราแมลง ให้ง่ายและสะดวกขึ้น ไบโอเทค ได้พัฒนาแอพพลิเคชั่น ไทย-ฟังไจ ( Thai-Fungi ) ราแมลง ขึ้น

“ดร.สุภาวดี อิงศรีสว่าง” หัวหน้าห้องปฏิบัติการอินฟอร์เมชั่น ซิสเต็มส์ (Information Systems) ไบโอเทค บอกว่า พัฒนาแอพพลิเคชั่นไทย-ฟังไจ ขึ้น เพื่อใช้เป็นสื่อการเรียนรู้ความหลากหลายของราในประเทศไทย

โดยรวบรวมข้อมูลราแมลงไว้ในแอพพลิเคชั่นนี้กว่า 100 ชนิด แสดงตัวอย่างราแมลง ระบุชื่อวิทยาศาสตร์ และลักษณะสัณฐานวิทยาของราแมลงแต่ละชนิดที่สำรวจพบในประเทศไทย ซึ่งนอกจากราแมลงแล้ว ต่อไปในอนาคตคาดว่าจะมีการเพิ่มข้อมูลของราชนิดอื่นเข้าไปเพิ่มเติมอีกด้วย

สำหรับการนำราแมลงไปใช้ประโยชน์ ดร.เจนนิเฟอร์ บอกว่า ส่วนใหญ่มีการนำไปใช้ประโยชน์ด้านการเกษตร ในการปราบศัตรูพืช ทดแทนการใช้สารเคมี บางชนิดนำไปใช้ในภาคอุตสาหกรรม โดยใช้ในการสร้างและผลิตพลังงานทดแทนที่มีราคาต่ำ

ปัจจุบัน ไบโอเทคอยู่ระหว่างการศึกษาจีโนมราแมลงบนมด ซึ่งมีผลต่อการเปลี่ยนพฤติกรรมทำให้มดเดินขึ้นที่สูงเช่น ต้นไม้ ซึ่งจะต้องมีการศึกษาต่อว่ายีนของราแมลงรวมถึงมด มีผลต่อพฤติกรรมนี้อย่างไร และมีกลไกการทำงานอย่างไรบ้าง

การศึกษานี้ในอนาคต อาจนำไปสู่การศึกษาสารที่มีผลต่อระบบเซลล์ประสาทต่าง ๆ ได้

อย่างไรก็ดีแอพพลิเคชั่น ไทย-ฟังไจ จะมีการเปิดตัวอย่างเป็นทางการในงานประชุมราวิทยานานาชาติ (The 10th International Mycological Congress) หรือ IMC10 ซึ่งปีนี้ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพจัดงาน โดยเปิดให้ประชาชนเข้าชมนิทรรศการฟรีที่ ฮอลล์ เอ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ วันที่ 4-8 สิงหาคม 2557 เวลา 09.00-18.00 น.

แอพนี้ นอกจากจะให้ความรู้ด้านราแมลงแล้ว ยังมีส่วนของการถามตอบ หากพบราที่ไม่รู้จัก สามารถถ่ายภาพแล้วส่งเข้ามาเพื่อให้นักวิจัยช่วยตอบได้ทันที

ไม่แน่ ...ภาคประชาชนอย่างเรา ๆ อาจจะเป็นหนึ่งในผู้ค้นพบสิ่งใหม่ ๆ ของโลกก็ได้!!!.

นาตยา คชินทร

nattayap.k@gmail.com

ที่มา เดลินิวส์
วันที่ 31 กรกฎาคม 2557