ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล (IP on Digital Environ
Posted: 06 Apr 2013, 11:47
ladawan
Hero Member
*****
Posts: 824
View Profile Email
ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล (IP on Digital Environment)
« on: September 08, 2012, 01:28:16 pm »
ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล (IP on Digital Environment)
วันที่: 8 กันยายน 2012
หมวดหมู่: บทความไอที 24 ชั่วโมง
สิ่งแวดล้อมดิจิทัล (Digital Environment) หรือไซเบอร์สเปซ (Cyberspace) หากคิดง่ายๆ ให้ลองนึกถึงโลกที่ถูกสร้างขึ้นมาให้เสมือนจริงโดยการทำงานร่วมกันของเทคโนโลยีด้านข้อมูลและการสื่อสาร (Information and Communication Technologies) แต่แตกต่างจากสิ่งแวดล้อมจริงตามธรรมชาติตรงที่ไม่มีสิ่งใดอาศัยอยู่ สิ่งแวดล้อมดิจิทัลหรือไซเบอร์สเปซ มีองค์ประกอบเบื้องต้นที่สำคัญ ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐาน (IT Infrastructure) และข้อมูล (Information) รวมถึงองค์ความรู้ บริบท เนื้อหา และความคิด
ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัลหรือไซเบอร์สเปซ สามารถพูดถึงได้ในหลายลักษณะด้วยกัน ที่สำคัญคือการพูดถึงแนวโน้ม 3 ประการดังต่อไปนี้
1) แนวโน้มในปัจจุบันที่ผู้พัฒนาสินค้าและบริการที่ได้รับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เช่น ซอฟต์แวร์ เกมส์ หนัง เพลง และแอพพลิเคชั่นต่างๆ นำเสนอสินค้าและบริการเหล่านั้นบนแพล็ทฟอร์ม (Platform) และในรูปแบบทางธุรกิจ (Business Model) ที่แตกต่างกันไป ในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล
2) แนวโน้มของการให้บริการคลาวด์คอมพิวติ้งและเทคโนโลยีดิจิทัล รวมถึงบริการที่เกี่ยวข้อง ซึ่งบริการเหล่านี้เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินทางปัญญา
3) แนวโน้มของการสร้างสรรค์นวัตกรรม และความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี ที่เป็นงานสร้างสรรค์ที่ต้องได้รับการคุ้มครองด้านทรัพย์สินทางปัญญา
ทรัพย์สินทางปัญญาด้านซอฟต์แวร์ในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล
ซอฟต์แวร์ เป็นทรัพย์สินทางปัญญาประเภทหนึ่งที่ได้รับการคุ้มครองภายใต้กฎหมาย ดังนั้น ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์จึงมีสิทธิในการแสวงหาประโยชน์จากผลงานซอฟต์แวร์ที่ตนพัฒนาขึ้นมา นอกเหนือจากการทำธุรกิจผ่านทางสัญญาอนุญาตให้ใช้สิทธิ (Software Licensing) ดังเช่นที่ผ่านมา แนวโน้มที่สำคัญในปัจจุบัน คือ ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์หรือเจ้าของลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์มีหนทางในการเผยแพร่และทำธุรกิจบนอินเตอร์เน็ต ทั้งหมดขึ้นอยู่กับการออกแบบรูปแบบการทำธุรกิจ (Software Copyright Business Model Generation) ในขบวนการกำหนดยุทธศาสตร์การทำธุรกิจขององค์กรธุรกิจ (Software Copyright Business Strategy)
ความสำคัญของการจัดการทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล
เป็นสิ่งที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าแนวโน้มดังกล่าวมาข้างต้นกำลังเพิ่มศักยภาพด้านการแข่งขันทางธุรกิจ และส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศต่างๆ ทั่วโลก ในขณะเดียวกันอาจกล่าวได้ว่าการพัฒนาด้านเทคโนโลยีเป็นแรงผลักที่สำคัญที่กำลังเปลี่ยนแปลงพื้นที่หรือสิ่งแวดล้อมของทรัพย์สินทางปัญญาจากเดิม ด้วยเหตุผลเหล่านี้ จึงเกิดความสำคัญของทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัลขึ้น และหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหลายแห่งกำลังให้ความสนใจ ได้แก่ องค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก หอการค้าระหว่างประเทศ อาเซียน กลุ่มพันธมิตรธุรกิจซอฟต์แวร์หรือบีเอสเอ เป็นต้น
สำหรับประเทศไทย เป็นเรื่องจำเป็นที่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต้องเพิ่มความตระหนักรู้เรื่องทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล และเตรียมตัวรับมือกับโอกาสและความท้าทายที่กำลังเกิดขึ้นตามมาให้ได้อย่างรวดเร็วและทันท่วงที มิเช่นนั้นแล้ว อาจทำให้เกิดความเสียเปรียบ สูญเสียโอกาส และความเสียหายด้านอื่นๆ ตามมา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในแวดวงของผู้พัฒนาทรัพย์สินทางปัญญาของไทย และในกลุ่มผู้บริโภค
สิ่งแรกที่อาจจำเป็นต้องพิจารณาก่อน ได้แก่ การคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล เพราะการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ส่งเสริมแนวโน้มทั้ง 3 ประการดังที่กล่าวมาข้างต้น และในขณะเดียวกันยังเป็นเครื่องมือเพิ่มศักยภาพด้านการแข่งขันทางธุรกิจ และส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศไทยนั่นเอง
บทความโดย สำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)
Hero Member
*****
Posts: 824
View Profile Email
ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล (IP on Digital Environment)
« on: September 08, 2012, 01:28:16 pm »
ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล (IP on Digital Environment)
วันที่: 8 กันยายน 2012
หมวดหมู่: บทความไอที 24 ชั่วโมง
สิ่งแวดล้อมดิจิทัล (Digital Environment) หรือไซเบอร์สเปซ (Cyberspace) หากคิดง่ายๆ ให้ลองนึกถึงโลกที่ถูกสร้างขึ้นมาให้เสมือนจริงโดยการทำงานร่วมกันของเทคโนโลยีด้านข้อมูลและการสื่อสาร (Information and Communication Technologies) แต่แตกต่างจากสิ่งแวดล้อมจริงตามธรรมชาติตรงที่ไม่มีสิ่งใดอาศัยอยู่ สิ่งแวดล้อมดิจิทัลหรือไซเบอร์สเปซ มีองค์ประกอบเบื้องต้นที่สำคัญ ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐาน (IT Infrastructure) และข้อมูล (Information) รวมถึงองค์ความรู้ บริบท เนื้อหา และความคิด
ทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัลหรือไซเบอร์สเปซ สามารถพูดถึงได้ในหลายลักษณะด้วยกัน ที่สำคัญคือการพูดถึงแนวโน้ม 3 ประการดังต่อไปนี้
1) แนวโน้มในปัจจุบันที่ผู้พัฒนาสินค้าและบริการที่ได้รับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เช่น ซอฟต์แวร์ เกมส์ หนัง เพลง และแอพพลิเคชั่นต่างๆ นำเสนอสินค้าและบริการเหล่านั้นบนแพล็ทฟอร์ม (Platform) และในรูปแบบทางธุรกิจ (Business Model) ที่แตกต่างกันไป ในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล
2) แนวโน้มของการให้บริการคลาวด์คอมพิวติ้งและเทคโนโลยีดิจิทัล รวมถึงบริการที่เกี่ยวข้อง ซึ่งบริการเหล่านี้เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินทางปัญญา
3) แนวโน้มของการสร้างสรรค์นวัตกรรม และความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี ที่เป็นงานสร้างสรรค์ที่ต้องได้รับการคุ้มครองด้านทรัพย์สินทางปัญญา
ทรัพย์สินทางปัญญาด้านซอฟต์แวร์ในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล
ซอฟต์แวร์ เป็นทรัพย์สินทางปัญญาประเภทหนึ่งที่ได้รับการคุ้มครองภายใต้กฎหมาย ดังนั้น ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์จึงมีสิทธิในการแสวงหาประโยชน์จากผลงานซอฟต์แวร์ที่ตนพัฒนาขึ้นมา นอกเหนือจากการทำธุรกิจผ่านทางสัญญาอนุญาตให้ใช้สิทธิ (Software Licensing) ดังเช่นที่ผ่านมา แนวโน้มที่สำคัญในปัจจุบัน คือ ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์หรือเจ้าของลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์มีหนทางในการเผยแพร่และทำธุรกิจบนอินเตอร์เน็ต ทั้งหมดขึ้นอยู่กับการออกแบบรูปแบบการทำธุรกิจ (Software Copyright Business Model Generation) ในขบวนการกำหนดยุทธศาสตร์การทำธุรกิจขององค์กรธุรกิจ (Software Copyright Business Strategy)
ความสำคัญของการจัดการทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล
เป็นสิ่งที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าแนวโน้มดังกล่าวมาข้างต้นกำลังเพิ่มศักยภาพด้านการแข่งขันทางธุรกิจ และส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศต่างๆ ทั่วโลก ในขณะเดียวกันอาจกล่าวได้ว่าการพัฒนาด้านเทคโนโลยีเป็นแรงผลักที่สำคัญที่กำลังเปลี่ยนแปลงพื้นที่หรือสิ่งแวดล้อมของทรัพย์สินทางปัญญาจากเดิม ด้วยเหตุผลเหล่านี้ จึงเกิดความสำคัญของทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัลขึ้น และหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหลายแห่งกำลังให้ความสนใจ ได้แก่ องค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก หอการค้าระหว่างประเทศ อาเซียน กลุ่มพันธมิตรธุรกิจซอฟต์แวร์หรือบีเอสเอ เป็นต้น
สำหรับประเทศไทย เป็นเรื่องจำเป็นที่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต้องเพิ่มความตระหนักรู้เรื่องทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล และเตรียมตัวรับมือกับโอกาสและความท้าทายที่กำลังเกิดขึ้นตามมาให้ได้อย่างรวดเร็วและทันท่วงที มิเช่นนั้นแล้ว อาจทำให้เกิดความเสียเปรียบ สูญเสียโอกาส และความเสียหายด้านอื่นๆ ตามมา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในแวดวงของผู้พัฒนาทรัพย์สินทางปัญญาของไทย และในกลุ่มผู้บริโภค
สิ่งแรกที่อาจจำเป็นต้องพิจารณาก่อน ได้แก่ การคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในสิ่งแวดล้อมดิจิทัล เพราะการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ส่งเสริมแนวโน้มทั้ง 3 ประการดังที่กล่าวมาข้างต้น และในขณะเดียวกันยังเป็นเครื่องมือเพิ่มศักยภาพด้านการแข่งขันทางธุรกิจ และส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศไทยนั่นเอง
บทความโดย สำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)