สธ.เสริมความรู้ประชาชนแนะหลักป้องกัน“ฮีทสโตรก”ภัยใกล้ตัวคนไท

[brid.ladawan]

สธ.เสริมความรู้ประชาชนแนะหลักป้องกัน“ฮีทสโตรก”ภัยใกล้ตัวคนไทย : สกัดป่วย-ตาย “โรคลมแดด”

นพ.โอภาส
จำนวนผู้เสียชีวิตจากฮีทสโตรก (Heat stroke) หรือโรคลมแดดในประเทศไทยช่วงเวลา 10 ปี

ข้อมูลจาก สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ซึ่งทำการเก็บข้อมูลระหว่างปี 2546-2556 โดยพบว่า ร้อยละ 16 เป็นกลุ่มของผู้สูงอายุ รองลงมาคือกลุ่มผู้มีอาชีพรับจ้าง มีโรคประจำตัว และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ตามลำดับ

แต่ที่น่าสนใจคือในปี 2556 พบมีผู้เสียชีวิตในเดือนมีนาคม-เมษายน สูงถึง 20 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศชายที่มีอายุมากกว่า 60 ปี ด้วยเหตุนี้กระทรวงสาธารณสุข ในฐานะที่ถือเป็นหน่วยงานที่ดูแลในเรื่องสุขภาพของประชาชนไทยทุกคน จึงสั่งการให้สำนักงานสาธารณสุขทั่วประเทศ เร่งเครื่องให้ความรู้ประชาชน เพราะในความเป็นจริงแล้ว ฮีทสโตรกเป็นภาวะที่สามารถป้องกันได้

ฮีทสโตรก หรือโรคลมแดด คืออะไร ใครคือกลุ่มเสี่ยง และป้องกันได้หรือไม่

คำตอบคือ ฮีทสโตรก เป็นภาวะวิกฤติที่ร่างกายไม่สามารถปรับตัว หรือควบคุมระดับความร้อนภายในร่างกายได้จากสภาพอากาศที่ร้อนจัด ยิ่งประเทศไทยทุกวันนี้บางพื้นที่มีอุณหภูมิความร้อนสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส ดังนั้นหากร่างกายไม่สามารถระบายความร้อนได้ ก็จะทำให้อุณหภูมิในร่างกายสูงขึ้นเรื่อยๆ จนเกิน 40 องศาเซลเซียส และส่งผลให้เกิดอาการฮีทสโตรกได้

“ปกติคนเรามีอุณหภูมิในร่างกายที่ 37 องศาเซลเซียส แต่เมื่ออุณหภูมิภายนอกสูงกว่าอุณหภูมิในร่างกายของเรานั่นก็แสดงว่าร่างกายของเราต้องขับเหงื่อออกเพื่อรักษาอุณหภูมิในร่างกาย และเมื่อร่างกายของเราไม่สามารถรักษาอุณหภูมิได้ ก็จะส่งผลกระทบต่ออวัยวะในร่างกายจนทำให้หัวใจล้มเหลวเสียชีวิตในที่สุด” นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ รองอธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าว

คุณหมอโอภาส ยังอธิบายเพื่อฉายภาพอาการของผู้ป่วยฮีทสโตรกด้วยว่า ฮีทสโตรกจะมีอาการสำคัญ ที่ต่างจากอาการเป็นลมทั่วๆไป คือ ตัวร้อนจัด ผิวหนังจะแห้ง ไม่มีเหงื่อออก ปวดศีรษะ หน้ามืด เพ้อ ชัก ไม่รู้สึกตัว หายใจเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ และมีอาการผิดปกติทางระบบ ประสาท เช่น เดินเซ กระสับ กระส่าย หมดสติ ชีพจรเต้นเร็ว จนถึงขั้นช็อก หากไม่ได้รับการดูแลรักษาอย่างทันท่วงที จะทำให้เสียชีวิตได้

โดยวิธีการดูแลช่วยเหลือผู้ที่มีอาการฮีทสโตรกคือ จับผู้ป่วยนอนราบ ยกเท้าสูงทั้งสองข้าง เพื่อให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองมากขึ้น คลายชุดชั้นในและถอดเสื้อผ้าออกให้เหลือน้อยชิ้น ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นหรือน้ำแข็งประคบตามซอกคอ ตัว รักแร้ ขาหนีบ หน้าผาก ร่วมกับการใช้พัดลมช่วยเป่าระบายความร้อนหรือใช้น้ำเย็นราดตัว เพื่อลดอุณหภูมิของร่างกายให้ต่ำลง และรีบส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด สำหรับรายที่อาการยังไม่มากควรให้ดื่มน้ำเปล่ามากๆ

สำหรับการป้องกันตัวเองให้ห่างไกลจากสภาวะฮีทสโตรกหรือโรคลมแดด คือ ช่วงที่มีอากาศร้อนควรสวมใส่เสื้อผ้าสีอ่อน เนื้อผ้าไม่หนา สามารถระบายความร้อนได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าลินิน และหากเป็นไปได้ควรอยู่ภายในบ้าน เช่น ใต้ถุนบ้าน หรืออยู่ใต้ร่มไม้ ลดทำกิจกรรมที่ต้องออกแรงกลางแจ้ง สวมแว่นกันแดด สวมหมวกปีกกว้าง ดื่มน้ำมากกว่าปกติ จากวันละ 1-2 ลิตร เป็น 2-3 ลิตร เพื่อให้ร่างกายปรับอุณหภูมิให้คงที่ ชดเชยการเสียน้ำในร่างกายจากเหงื่อออก เนื่องจากน้ำจะเป็นตัวควบคุมอุณหภูมิร่างกายให้อยู่ในระดับปกติเพื่อปรับตัวสู้กับอากาศร้อนได้ดีขึ้น

ทีมข่าวสาธารณสุข เห็นด้วยกับกระทรวงสาธารณสุขที่ไม่นิ่งนอนใจ และสั่งการสำนักงานสาธารณสุขทั่วประเทศ เร่งระดมให้ความรู้ประชาชนในการป้องกัน ฮีทสโตรก

แต่สิ่งหนึ่งที่เราอดห่วงไม่ได้และขอฝากไว้คือ การต้องทำงานอย่างจริงจังและจริงใจของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะการให้ความรู้กับชาวบ้านอย่างแท้จริงและทั่วถึง แต่ที่สำคัญกว่านั้นคือการที่ประชาชนไทยทุกคนต้องรู้จักระมัดระวังและป้องกันตัวเอง เพราะปัญหาด้านสุขภาพเป็นเรื่องที่รอช้าไม่ได้

อย่าชะล่าใจกับภัยใกล้ตัว จนกลายเป็น “ไม่เห็นโลงศพไม่หลั่งน้ำตา” กันเลย.

ที่มา ไทยรัฐออนไลน์
วันที่ 25 เม.ย. 2558